This press release is distributed on behalf of the OHCHR Public Information Office 

Kosovo* / Right to housing: Deep gap between law and reality, UN expert says

Albanian and Serbian version, see below

PRISTINA (28 May 2015) – The United Nations Special Rapporteur on the right to adequate housing, Leilani Farha, today welcomed the inclusion of international human rights law in legislation and strategies at central and local levels in Kosovo.

However, at the end of a visit to Pristina and Mitrovica, the human rights expert expressed concern that the deep gap between law and its implementation renders housing inadequate for the most vulnerable groups in Kosovo, particularly internally displaced persons, Roma, Ashkali and Egyptian minorities and women.

“Laws and strategies are clear about equality and non-discrimination and housing, and yet I heard testimonies of very poor housing conditions, including lack of water and electricity, for minority groups,” she said

Ms. Farha learned that the resolution of the complex issues related to land and property restitution, cadasters and the effective return to homes, is the top priority of all authorities and other actors with whom she met. “More proactive measures are required to address the unresolved tensions arising from conflict and displacement, and their implication for the enjoyment of the right to adequate housing,” she advised.

The Special Rapporteur was also struck by the inequality women face in Kosovo in relation to inheritance, housing, and property, all essential for the enjoyment of the right to adequate housing. “I also heard that women and children trying to escape domestic violence have few housing options and often have to return to violent situations,” she said.

The human rights expert was also informed of deplorable housing conditions in collective centers. “I was appalled to learn that some residents have been living in these centers –which were only meant as temporary accommodation– for over 10 years,” the Special Rapporteur stressed.

“I urge the Kosovar authorities to move swiftly to close these centers and to ensure that all residents are resettled in dignified living conditions with access to services,” Ms. Farha said.

“The people of Kosovo, regardless of their ethnicity, share a keen sense that housing is far more than four walls and a roof, and is closely linked with community, employment opportunities and security,” the expert noted. “This should be the goal for all actors engaged in housing programmes.”

During her two-day visit to Kosovo, the Special Rapporteur met with central and local government officials, independent institutions including the Ombudsperson, civil society, lawyers, academics and the international community. She also had the opportunity to meet with some residents.

(*) All references to Kosovo should be understood in full compliance with United Nations Security Council resolution 1244, of 10 June 1999: http://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=S/RES/1244(1999)

ENDS

Leilani Farha (Canada) is the UN Special Rapporteur on adequate housing as a component of the right to an adequate standard of living, and on the right to non-discrimination in this context. She took her function in June 2014. Ms. Farha is the Executive Director of the NGO Canada without Poverty, based in Ottawa, Canada. A lawyer by training, for the past 20 years Ms. Farha has worked both internationally and domestically on the implementation of the right to adequate housing for the most marginalized groups and on the situation of people living in poverty. Learn more, log on to: http://www.ohchr.org/EN/Issues/Housing/Pages/HousingIndex.aspx

The Special Rapporteurs are part of what is known as the Special Procedures of the Human Rights Council. Special Procedures, the largest body of independent experts in the UN Human Rights system, is the general name of the Council’s independent fact-finding and monitoring mechanisms that address either specific country situations or thematic issues in all parts of the world. Special Procedures’ experts work on a voluntary basis; they are not UN staff and do not receive a salary for their work. They are independent from any government or organization and serve in their individual capacity.

For more information and media requests, please contact:

In Geneva (after the visit): Juana Sotomayor, OHCHR (jsotomayor@ohchr.org- +41 22 917 9445 or srhousing@ohchr.org)

For media inquiries related to other UN independent experts in Geneva:

Xabier Celaya, UN Human Rights – Media Unit (+ 41 22 917 9383 / xcelaya@ohchr.org)

UN Human Rights, follow us on social media:

Facebook: https://www.facebook.com/unitednationshumanrights
Twitter: http://twitter.com/UNrightswire

Google+ gplus.to/unitednationshumanrights   
YouTube: http://www.youtube.com/UNOHCHR

Storify: http://storify.com/UNrightswire                  

Check the Universal Human Rights Index:http://uhri.ohchr.org/en

_______________________

Kosovë* / E drejta për banim: Hendek i thellë në mes të ligjit dhe realitetit, thekson ekspertja e OKB-së

PRISHTINË (28 maj 2015) – Raportuesja Speciale e Organizatës së Kombeve të Bashkuara për banim adekuat, Leilani Farha, mirëpriti sot përfshirjen e ligjit mbi të drejtat ndërkombëtare të njeriut në legjislacion dhe strategji në nivel qendror dhe atë lokal në Kosovë.

Sidoqoftë, në përfundim të vizitës në Prishtinë dhe Mitrovicë, ekspertja e të drejtave të njeriut shprehu shqetësim se hendeku i thellë në mes të ligjit dhe zbatimit të tij rezulton në banim joadekuat për grupet më të ndjeshme në Kosovë, në veçanti për personat e zhvendosur, pakicat Rome, Ashkali, Egjiptase dhe gra_­.

“Ligjet dhe strategjitë janë të qarta rreth barazisë, mosdiskriminimit dhe banimit mirëpo prapë se prapë dëgjova dëshmi për kushte shumë të dobëta të banimit, mungesës së ujit dhe energjisë elektrike për grupet minoritare,” tha ajo.

Znj. Farha kuptoi se zgjidhja e çështjeve komplekse lidhur kthimin e tokës dhe pronës, kadastrave dhe kthimin efektiv nëpër shtëpi, është prioritet kryesor për të gjitha autoritetet dhe akterët tjerë me të cilët u takua. “Masa më proaktive janë të domosdoshme për të adresuar tensionet e pazgjidhura nga konflikti dhe zhvendosja, dhe ndikimin e tyre në gëzimin e të drejtës për banim adekuat,” këshilloi ajo.

Raportuesja Speciale gjithashtu u shokua nga pabarazia me të cilën ballafaqohen gratë në Kosovë lidhur me trashëgimi, banim dhe pronë, të gjitha këto elemente qenësore për gëzimin e të drejtës për banim adekuat. “Gjithashtu dëgjova që gratë dhe fëmijët që përpiqen të ikin nga dhuna familjare kanë opcione të pakta banimi dhe shpesh detyrohen të kthehen në situata të dhunshme,” theksoi ajo.

Ekspertja e të drejtave të njeriut u informua poashtu lidhur me kushtet e mjerushme të  banimit në qendrat kolektive. “U tmerrova kur mësova se disa banorë po jetonin në këto qendra – të cilat ishin të destinuara vetëm për akomodim të përkohshëm – për më shumë se 10 vite,” theksoi Raportuesja Speciale.

“Kërkoj nga autoritetet e Kosovës që të lëvizin shpejtë në mbylljen e këtyre qendrave dhe të sigurojnë zhvendosjen e të gjithë banorëve në kushte dinjitoze të të jetuarit me çasje në shërbime,” tha Zsh. Farha.

“Populli i Kosovës, pavarësisht përkatësisë etnike, ndajnë një ndjenjë të fortë që strehimi është shumë më tepër se sa katër mure dhe një kulm, dhe është i lidhur ngushtë me komunitetin, mundësitë për punësim dhe siguri,” nënvizoi ekspertja. “Ky do të duhej të ishte qëllimi për të gjithë akterët e përfshirë në programet e akomodimit.”

Gjatë vizitës së saj dy-ditore në Kosovë, Raportuesja Speciale u takua me zyrtarë të qeverisë qendrore dhe lokale, institucione të pavarura, përfshirë edhe Ombudspersonin, shoqërinë civile, avokatë, akademikë dhe bashkësinë ndërkombëtare. Ajo pati rastin të takohet edhe me disa banorë.

(*)Të gjitha referencat sa i përket Kosovës duhet të kuptohen në përputhje të plotë me Rezolutën 1244 të Këshillit të Sigurimit të Organizatës së Kombeve të Bashkuara e datës 10 qershor 1999: http://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=S/RES/1244(1999)

FUND

Leilani Farha (Kanada) është Raportuesja Speciale e Organizatës së Kombeve të Bashkuara për banim adekuat, si komponentë e të drejtës për standard adekuat të jetesës, dhe e drejtës për mos-diskriminim në këtë kontekst. Ajo mori këtë post në qershor të vitit 2014. Farha është Drejtoreshë Ekzekutive e organizatës joqeveritare Canada without Poverty (Kanada pa Varfëri) me seli në Ottawa, Kanada. Juriste me profesion, Farha gjatë 20 viteve të kaluara ka punuar në rrafshin ndërkombëtar dhe vendor në zbatimin e të drejtës për banim adekuat të grupeve më të margjinalizuara dhe në ofrimin e ndihmës për njerëzit që jetojnë në varfëri. Për më tepër informata, vizitoni:

http://www.ohchr.org/EN/Issues/Housing/Pages/HousingIndex.aspx

Raportuesit Special janë pjesë e atyre që njihen si Procedurat Speciale të Këshillit për të Drejtat e Njeriut. Procedurat Speciale, trupi më i madh i ekspertëve të pavarur në sistemin e OKB-së për të Drejtat e Njeriut, është emri i përgjithshëm i mekanizmave të pavarur të Këshillit për mbledhjen e fakteve dhe për monitorim. Ato trajtojnë qoftë gjendjet specifike në një vend të caktuar apo çështjet tematike në të gjitha vendet e botës. Ekspertët e Procedurave Speciale punojnë në baza vullnetare; ata nuk janë nëpunës të OKB-së dhe nuk paguhen për punën e tyre. Ata janë të pavarur nga çdo qeveri apo organizatë dhe shërbejnë në kapacitetet e tyre individuale.

Për më tepër informata dhe kërkesa, ju lutem kontaktoni:

Në Gjenevë (pas vizitës): Juana Sotomayor, OHCHR (jsotomayor@ohchr.org / +41 22 917 9445 ose srhousing@ohchr.org)

Për më tepër informata në lidhje me ekspertët e tjerë të pavarur të OKB-së në Gjenevë:

Xabier Celaya, UN Human Rights – Media Unit (+ 41 22 917 9383 / xcelaya@ohchr.org)

UN Human Rights, na ndiqni nëpërmjet mediave sociale:

Facebook: https://www.facebook.com/unitednationshumanrights

Twitter: http://twitter.com/UNrightswire

Google+ gplus.to/unitednationshumanrights   

YouTube: http://www.youtube.com/UNOHCHR

Storify: http://storify.com/UNrightswire                 

Indeksi Universal i të Drejtave të Njeriut:http://uhri.ohchr.org/en

_______________________

Kosovo* / Pravo na stanovanje: Veliki jaz između zakona i realnosti, izjavila ekspert UN

PRIŠTINA (28. maj 2015.) – Specijalni izvestilac Ujedinjenih nacija za pravo na odgovarajuće stanovanje, Leilani Farha, danas je pozdravila uključivanje zakona o ljudskim pravima u zakonodavstvo i strategije na centralnom i lokalnim nivoima na Kosovu.

Međutim, na kraju svoje posete Prištini i Mitrovici, ekspert za ljudska prava je izrazila zabrinutost da veliki jaz između zakona i njihove primene čine stanovanje neadekvatnim za najugroženije grupe na Kosovu, posebno za interno raseljena lica, manjinske zajednice Roma, Aškalija i Egipćana, i žene.

“Zakoni i strategije su jasne u vezi sa jednakim i nediskriminirajućim stanovanjem, ali sam pored toga čula svedočenja o veoma lošim uslovima stanovanja, uključujući nedostatak vode i struje, za manjinske grupe,” rekla je gđa Farha.

Gđa Farha je obaveštena da rešavanje kompleksnih pitanja u vezi sa zemljištem i imovinskim pravima, katastrom i stvarnim povratkom kućama, predstavlja vrhunski prioritet za sve predstavnike vlasti i ostale aktere sa kojima se susrela. “Više proaktivnih mera je potrebno radi bavljenja nerešenim tenzijama koje proističu iz konflikta i raseljenosti, i njihovih implikacija na uživanje prava na adekvatno stanovanje,” savetuje gđa Farha.

Specijalni izvestilac je takođe zatečena nejednakošću sa kojom su suočene žene na Kosovu u vezi sa nasleđivanjem, stanovanjem i imovinom, što je sve suštinski važno za uživanje prava na odgovarajuće stanovanje. “Takođe sam čula da žene i deca koja pokušavaju da pobegnu od nasilja u porodici imaju malo opcija za smeštaj i često moraju da se vrate u situacije ispunjene nasiljem,” rekla je gđa Farha.

Ekspert za ljudska prava je takođe obaveštena o vrlo lošim uslovima smeštaja u kolektivnim centrima. “Bila sam zaprepašćena kada sam čula da neki stanovnici žive u centrima, koji su predviđeni da budu privremeni smeštaj, više od 10 godina,” rekla je specijalni izvestilac.

“Apelujem na kosovske vlasti da brzo zatvore ove centre i da obezbede da svi koji su tamo smešteni budu preseljeni u smeštaj sa dostojnim uslovima stanovanja i pristupom uslugama,” rekla je gđa Farha.

“Stanovnici Kosova, bez obzira na njihovu etničku pripadnost, dele dubok osećaj da je stanovanje mnogo više od četiri zida i krova, i da je u tesnoj vezi sa zajednicom, mogućnostima za zapošljavanje i bezbednošću,” primetila je gđa Farha. “Ovo bi trebalo da bude cilj svim akterima uključenim u programe smeštaja.”

Tokom njene dvodnevne posete Kosovu, specijalni izvestilac se sastala sa predstavnicima centralne i lokalnih vlasti, nezavisnih institucija uključujući zaštitnika građana, civilnog društva, pravnicima, akademicima i predstavnicima međunarodne  zajednice. Ona je takođe bila u prilici i da se sretne sa građanima.

(*) Svako spominjanje Kosova treba biti shvaćeno u skladu sa rezolucijom Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija 1244, od 10. juna 1999: http://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=S/RES/1244(1999)

KRAJ

Leilani Farha (Kanada) je specijalni izvestilac UN za adekvatno stanovanje kao komponente prava na adekvatne standarde života, i prava na nediskriminaciju u tom kontekstu. Ona je stupila na funkciju juna 2014. Gđa Farha je izvršni direktor NVO Kanada bez siromaštva, sa sedištem u Otavi, Kanada. Po struci je pravnik i poslednjih 20 godina gđa Farha je radila kako u svojoj zemlji tako i u inostranstvu na implementaciji prava na adekvatno stanovanje za najmarginalizovanije grupe i situacijama ljudi koji žive u siromaštvu. Više od tome možete saznati na: http://www.ohchr.org/EN/Issues/Housing/Pages/HousingIndex.aspx

Specijalni izvestioci su deo onoga što je u široj javnosti poznato kao Specijalne procedure Saveta za ljudska prava. Specijalne procedure, najveće telo nezavisnih eksperata u sistemu ljudskih prava UN, je opšte ima za mehanizme monitoringa i nezavisnog utrvrđivanja činjenica Saveta koji se bave ili specifičnom situacijom u određenoj zemlji  ili tematskim pitanjima u svim delovima sveta. Eksperti Specijlanih procedura rade na dobrovoljnoj osnovi; oni nisu zaposleni u UN i ne primaju platu za svoj rad. Oni su nezavisni od svake vlade ili organizacije i rade u svom ličnom svojstvu.

Za više informacija i pitanja medija, molimo vas da kontaktirate:

U Ženevi (nakon posete): Juana Sotomayor, OHCHR (jsotomayor@ohchr.org- +41 22 917 9445 ili srhousing@ohchr.org)

Za pitanja medija u vezi sa drugim nezavisnim ekspertima UN u Ženevi:

Xabier Celaya, UN Human Rights – Media Unit (+ 41 22 917 9383 / xcelaya@ohchr.org)

UN Human Rights, pratite nas na društvenim medijima:

Facebook: https://www.facebook.com/unitednationshumanrights
Twitter: http://twitter.com/UNrightswire

Google+ gplus.to/unitednationshumanrights   
YouTube: http://www.youtube.com/UNOHCHR

Storify: http://storify.com/UNrightswire                   

Posetite Universal Human Rights Index:http://uhri.ohchr.org/en